Matematik Okumak

Her tercih döneminde onlarca üniversite öğrencisi adayından onlarca soru alıyorum. Bugüne kadar sosyal medyada “matematik bölümünde okumak istiyorum sorularım var” ile başlayan yüzlerce soruya yanıt verdim. Son birkaç yıldır hep aynı sorulara cevap verdiğimi fark edip önceki senelerde verdiğim cevapları kopyalayıp yapıştırdığım olmaya başladı. Başka türlü başa çıkmak mümkün değildi. Muhtemelen matematik bölümünde okuyan çoğu kişi aşağıda yer vereceğim sorularla birçok kez muhatap olmuştur. Bu yazıda sıkça cevapladığım sorular yer alacak. Bugüne kadar verdiğim cevaplarla birlikte matematik bölümü tanıtımlarını da dikkate alarak cevaplamaya çalışacağım.

Not: İlk üç sorunun matematik bölümü okumakla ilgisi yok ama bu yazıyla ilgisi var. İsteyenler doğrudan dördüncü soruya geçebilir.

1.      Peki sen ne için matematik bölümü okudun ve şimdi ne yapıyorsun?

Birçok matematik bölümü öğrencisi ve mezunu aşağıdaki birçok cevaba itiraz edebilir. Soruların cevapları kişiden kişiye, üniversiteden üniversiteye tahmin edilemeyecek ölçüde değişebilir. Bu sebeple soruların nasıl birinin bakış açısıyla cevaplandığının bilinip ona göre dikkate alınması için kendimi kısaca tanıtmam önemli. Sosyal medyadan gelen soruların sonunda da mutlaka şu an cevapladığım soruyla karşılaştığım için bunu da sık sorulanlardan biri olarak değerlendirip bu soruya cevap vererek başlayacağım. Ben İstanbul’da doğup büyüdüm ve burada okudum, dolayısıyla üniversite için şehir değiştirmeyi tercih etmeyenlerdenim. 2014’te Yıldız Teknik Üniversitesi Matematik Bölümüne başladım, 2020 yılından beri de aynı bölümde yüksek lisans yapıyorum. Bölüme başlama amacım akademisyen olmaktı. İkinci tercihim de matematik öğretmeni olmaktı. Şu an akademiye devam ederken öğretmenlik yaparak her ikisinin de ucunu bırakmadan hayatıma devam etmeye çalışıyorum. Soruları cevaplarken olabildiğince objektif olmaya çalışsam da kendi tecrübelerimden etkilenmemiş olmam mümkün değil. Yazı boyunca her cümlenin sonuna “düşünüyorum”, “bence”, “tecrübelerime göre” gibi cevapların kişisel yorumlarım olduğunu belirten ifadeler eklemek hem zor olacağı hem de okunurluğu azaltacağı için böyle ifadeler eklemeyeceğim. Bu sebeple buraya matematik bölümü hakkında bilgi almak için gelenlerin cevapların doğru cevaplar değil bir kişinin fikirleri olduğunun bilincinde olarak okuyacağını umuyorum. 

2.      Benim burada yer almayan başka sorularım var nasıl sorabilirim?

Bu yazının altında yorum yapabileceğiniz bir bölüm olacak. Sorularınızı veya yorumlarınızı oraya yazabilirsiniz.

3.      Ben de sorulara cevap vermek veya fikirlerimi eklemek istiyorum. Ne yapabilirim?

Yazının altındaki yorum bölümüne dilediğinizi ekleyebilirsiniz. Yorum bölümüne eklenen yeni soruları da cevaplayabilirsiniz. Bu yazının asıl amaçlarından biri de bu konuda fikirleri merak edenleri ve fikirlerini belirtmek isteyenleri buluşturmak.

4.      Matematik bölümü ne vadediyor?

Matematik bölümünden mezun olunca matematikçi olunur, bilim insanı olunur, temel vaadi budur. Bölümün asıl amacı bilim insanı yetiştirmektir. Ancak bilim insanı olmak hem kişisel hem de çevresel sebeplerle kolay olmadığı için mezunlar farklı farklı sektörlerde çalışabilir. Derslerin büyük çoğunluğu sizi iyi bir matematikçi yapmak için programa eklenmiştir. Ancak matematik bölümü vaadettiği ile aslında olan arasında farkın çok fazla olduğu bir bölüm. Makine mühendisliği okuyanların çoğu makine mühendisi olur, mimarlık okuyanların çoğu mimar olur, sınıf öğretmenliği okuyanların çoğu sınıf öğretmeni olur ama matematik okuyanların çoğu matematikçi olmaz. Matematik okuyanların çoğu bankacılık, bilgisayar bilimleri, eğitim gibi sayısız birçok sektörde çalışırlar. Bu demek değildir ki matematik bölümü sizi yazılımcı yapar, ekonomist yapar, öğretmen yapar. Biliyorum internette matematik bölümünden çıkıp yazılımcı olunabilir, öğretmen olunabilir, o olunur bu olunur şeklinde yüzlerce iddia var, bunlar yalan değil olunur mu olunur ama bunları olmak için bölüme giren çoğu öğrenci sonrasında pişman olmuştur. Bunun sebebi diğer sorularda yer alacak. 

5.      Bölüm söylendiği kadar zor mu?

Bölümü bitirdiğinizde matematikçi olacaksınız, bölüme girdiğiniz andan itibaren bir bilim insanı olmaya adaysınız. Newton’la, Euler’le meslektaş olabilirsiniz. Kolay olmasını beklemek elbette doğru değil. Ayrıca diğer mesleklerden farklı olarak kötü bir matematikçi olmak (daha genel olarak bilim insanı olmak) diye bir şey yoktur, ya da olmamalıdır. Benim yükseklerde gözüm yok gireyim bir şirkette yazılımcı olarak çalışayım, gireyim bir yerde baş mühendislere yardım edeyim, gireyim bir okulda dersimi anlatayım maaşımı alayım çıkayım diyebilirsiniz ama bir matematikçi olacaksanız gireyim kendimi çok zorlamayacağım bir üniversitede veya araştırma şirketinde çalışayım maaşımı alıp çıkayım diyemezsiniz. Sürekli kendinizi geliştirmek, bilgilerinizi diri tutmak zorundasınız. Dersleri kabaca öğrenip ortalama bir matematikçi olarak mezun olmaya çalışırsanız öğrencilik hayatınız sizin için çok zor geçer. Gereksiz veya çok da önemli değil denebilecek ders -en azından hocaların gözünde- yoktur, her derse ayrı ayrı özenle çalışmanız gerekir. Eğer akademiye devam etmeyi düşünmüyorsanız her ders size hitap etmeyebilir. Bu çalışma motivasyonunuzu oldukça düşürecektir. “Bölüm çok zor sakın gelmeyin.” diyenlerin de büyük çoğunluğu başka alanlara geçmek için matematik bölümünü basamak olarak kullananlardır. Her ne kadar ben buraya öğretmen olmaya veya yazılım finans gibi alanlara yönelmeye geldim deseniz de derslerin büyük çoğunluğu matematiğe devam etmek isteyenlere yönelik hazırlanıyor. Dolayısıyla bölümün çoğu dersinin size hitap etmediğini düşünseniz de o derslere en az matematikçi olmak isteyenler kadar emek harcamanız gerekecektir. Eğer bir an önce mezun olup bir okulda öğretmen olayım, bir şirkete girip çalışayım gözüyle bakarsanız dört senelik bir işkence çekmiş olursunuz. Daha doğrusu: en az dört senelik. Matematik bölümü ve dersleri zordur ama zor olduğu kadar da keyiflidir. Ancak siz bu dersleri geçip kurtulunması gereken bir iş olarak görür ve o keyfi alamazsanız sadece zorlandığınızla kalır, sizden sonra gelmeyi düşünenlere “Bölüm çok zor sakın gelmeyin.” mesajları atarsınız. 

Bölüm zor ama başarılı olmak zor değil, başarılı olabilirsiniz ama çalışmanız gerekecek. Hem de çok çalışmanız. Çok çalışmanız için de çokça motivasyona ihtiyacınız olacak. Eğer hayatınızı matematikle geçirmeyi kafaya koyduysanız bu motivasyonu elde etmeniz zor olmayacak ama tekrar ediyorum eğer bu bölüm sizin için sadece bir basamaksa bu motivasyonu bulamayacak, motivasyonu bulamadığınız için çalışamayacak, çalışamadığınız için başarılı olamayacaksınız. Elbette bu zorluk sadece matematik bölümü için geçerli değil. Her bölümün kendince zorlukları var. Hiç kimse en zor bölüm benim bölümüm diyemez. Matematik bölümünün zorluğunu diğer bölümlerden ayıran şeyin şu olduğunu düşünüyorum: Ortalama bir üniversite öğrencisi zamanını derslerine çalışarak, mesleğiyle ilgili staj yapıp tecrübe edinerek ve mümkünse alanıyla ilgili kendince proje geliştirerek geçirebilir. Biz matematik okuyanlarsa zamanımızı derslerimize çalışarak, derslerimize çalışarak ve mümkünse derslerimize çalışarak geçiririz. Matematikçilerin bir şeyler yapabilmesi için kalem, kağıt ve kitaplar çoğu zaman yeterlidir. Bizim işimiz, stajımız, projemiz her şeyimiz daha fazla matematik öğrenmek. Bu da matematik bölümünün diğer bölümlere göre zor bir bölüm olarak anılmasının başlıca sebeplerinden biri. 

6.      İşsiz kalır mıyım?

Gelen sorulardan anladığım kadarıyla matematik bölümünde okumak isteyenlerin en büyük çekincesi işsiz kalma korkusu. Çok haklı bir çekince diyerek karamsar bir giriş yapacağım zira bölümü bitirenlerin çoğu işsiz kalma ihtimaliyle karşı karşıya mezun olur. Matematik bölümünün hem onlarca sektörde iş fırsatı sunmasıyla, hem de bitirince işsiz kalınmasıyla nam salmış bir bölüm olmayı başarması şaşırtıcı gelebilir. Bu kadar sektörde iş fırsatı varken nasıl işsiz kalıyoruz? Matematik bölümüne girenleri ikiye ayırmam gerekirse şöyle ayırabilirim: Matematik bölümüne başlarken neyle karşılacağını bilenler ve bilmeyenler. Eğer siz bölüme girerken hedeflerinizi doğru belirlediyseniz işsiz kalmanızın mümkün olmayacağını rahatlıkla söyleyebilirim. Bölümü mezun olduktan sonra ne yapacağını düşünerek geçiren hiçbir arkadaşımın işsiz kaldığını görmedim. Bölüme girerken ve devam ederken neyle karşı karşıya olduğunu bilip buna göre kendisini mezuniyetine hazırlayanlar işsiz kalmaz. Diğer taraftan mezun olana kadar hiçbir hedefi olmadan bölüme devam edenler bölümü okurken yapması gerekenleri mezun olduktan sonra yapmaya başladığı için uzunca bir süreyi iş aramakla geçirebilir. 

6.1.      Akademisyen olmak isteyenler işsiz kalır mı?

Daha önce yazdığım gibi bölümün amacı matematikçi yetiştirmek, kimseye gel yazılımcı olursun vaadi taşımıyor, en azından bölümdeki hocaların beklentisi bu yönde. Çoğu ders lisansüstü çalışma yapmak isteyenlere yönelik hazırlanıyor. Ancak birinci amacım akademisyen yetiştirmek diyen bölümler yılda ortalama bir kişiyi akademik kadrosuna alırken her yıl ısrarla yüze varan kontenjanlar açıyor. Dolayısıyla bölümün kabul ettiği tüm öğrencileri akademisyen yapamayacağı aşikâr. Ancak yine de korkulacak bir şey yok çünkü bu duruma alışılmış ve bölüme gelen herkes akademiye devam etmek istemiyor. Yani bölüme giren herkesle yarışmıyorsunuz, bölüme daha başlangıçta dahi on kişiden biri akademik kariyer düşünüyor oluyor. Onlardan da zaman geçtikçe akademiden vazgeçenler oluyor ve mezun olurken bir avuç insan kalıyorsunuz. Akademisyen olabilmek için mezun olmak yetmiyor, yüksek lisans ve doktora yapmak zorundasınız. Bu ikisi ortalama 7 sene sürüyor. Bunları yaparken bir yandan çalışırsanız yüksek lisans ve doktora dönemleriniz verimli geçmez ve akademisyen olma hedefinizden uzaklaşabilirsiniz. Dolayısıyla yüksek lisans ve doktora dönemlerinde eğer aileniz size 30 yaşına kadar destek olmayacaksa bir şekilde gelir elde etmeniz gerekecek. Bunun da en makul yolu üniversitelerde asistan olmak. Asistan kadrolarına girmek için de çok iyi bir ortalamaya, hocalarla iyi anlaşmaya ve bitmek tükenmek bilmeyen bir matematik çalışma arzusuna sahip olmanız gerekmekte. “Akademisyen olmak için ne yapmak gerekir?” sorusu da benim cevaplayabildiğim bir soru değil henüz, kel ilacı olsa başına sürerdi yani. Akademisyen olmak isteyenler ne yapmalı sorusu ayrıca bir yazı konusu olabilir. Soruyu özetle gereken özeni gösterirseniz işsiz kalmazsınız ama akademisyen olacağım işim belli diye düşünerek hareket ederseniz rakipleriniz sizi pişman eder diyerek cevaplamış olayım. 

6.2.      Ben akademide kalmak istemiyorum veya vazgeçersem işsiz kalır mıyım?

Eğer amacınız akademi dışında bir şeyse önce mezun olabilir miyim diye düşünmeniz ve bu soruya cevap aramanız daha doğru, zira daha önce de vurguladığım gibi akademiye yönelmek istemeyenler bölümü bitirmekte bir hayli zorlanıyor.

İyi bir üniversiteden mezun olanlar üniversitesinin etiketi ve matematik bölümü diplomasıyla işsiz kalmaz. Girilebilecek bir sürü sektör var ve matematik diploması istediğiniz sektörde başvurunuzun okunmasını sağlayabilir. Ancak iş görüşmesine gittiğinizde elinizde matematik diplomanızdan başka bir şey yoksa üzgünüm, dediğim gibi matematik bölümü matematikten başka bir şey öğretmeyi vadetmiyor. Unutmayın, matematik bölümünü bitirenler “matematikçi” olur; yazılımcı, öğretmen, bankacı olmaz. Yazılım bilen matematikçi olabilirsiniz, eğitime yatkın matematikçi olabilirsiniz, ekonomi bilen matematikçi olabilirsiniz ama matematikçi olursunuz. Eğer okurken kendinizi bir alanda geliştirmediyseniz girebileceğiniz bir sektör bulmanız zorlaşıyor. Eğer alanınızda kendinizi geliştirdiyseniz matematik diploması ve kendinize kattıklarınız birleşip sizi iyi bir iş sahibi yapacaktır. Eğer amacınız akademiye devam etmemekse bölüme başladığınız andan itibaren yönelebileceğiniz tüm sektörleri inceleyip en geç 3. sınıfa başlarken yönelmek istediğiniz sektörü kesinleştirip bu amaç uğruna somut adımlar atmaya başlamanızı tavsiye ederim.

6.2.a.      Yazılımcı olur muyum?

Aslında yukarıda cevapladım ama bu soru özel olarak çok fazla geliyor. Matematik bölümüne başlamak isteyenlerin birçok alana yönelme hevesi olsa da çoğu aday bilgisayar bilimlerine yönelmek için bu bölümü tercih ediyor. İstisnalar vardır elbet onlar alınmasın ama benim dönemimde gördüğüm kadarıyla yazılım, bilgisayar mühendisliği vb. bölümlere puanı yetmeyen soluğu matematik bölümlerinde almış. Lisede matematiğin kolay gelmesi de bu kişilere cesaret vermiş. Sosyal medyada neredeyse her yerde matematik bölümü mezunları yazılımcı olabilir yazdığı için de tereddüt etmeden gelmişler. Matematik bölümüne başlayan birçok öğrencinin aklında “matematiğim zaten iyi onu halleder yazılıma yönelirim, hatta çap map yaparım yolumu bulurum” düşüncesi var. Öncelikle matematik basamak olarak görülecek bir şey değil, bunu daha önce de vurgulamıştım. Lisede gördüğünüz çarpma bölmeyle karşılaştırırsanız daha ilk dersten tanımlayamadığınız baş ağrılarıyla tanışabilirsiniz. Bu bölüm programlama öğrenmek için tercih edilecek bir bölüm değil, bölümde öğreneceğiniz programlama youtube’daki bir programlama ders serisinde öğreneceğiniz programlama bilgisinden daha az. Ben bölümde toplam üç programlama dersi aldım ve hepsini Youtube’dan öğrendiklerimle en yüksek puanları alarak geçtim. Derste gördüğümden daha fazlasını gördüm Youtube’da. Artık programlama bilmeden iş yapmak mümkün değil, matematiksel bilgimizi bilgisayara aktarmak için de programlamaya ihtiyacımız var ve bu amaç uğruna verilen temel programlama dersleri de bölümde var. Bu temeli atabilmek için gereken altyapıyı veren Java, C gibi programlama dili dersleri çoğu bölümde var ama bu dersleri alınca Java veya C bilmiş olmayacaksınız, sadece giriş yapmış olacaksınız. Bilgisayar ekranına “Hello World” yazmayı öğrenip kendinizi yazılım mühendisi ilan etmeyin, yemezler. “E herkes matematik bölümüne girip yazılımcı olmuş, bu kadar insan yalan mı söylüyor?”  Henüz yazılımcı olamazsınız demedim zaten. Matematik bölümü sizi yazılımcı yapmaz dedim. Yazılıma yönelmek istiyorsanız gerekli eğitimi kendi kendinize bulup almanız gerekir. Ayrıca okurken bir yandan da kendiniz staj bulup gitmelisiniz. Yani matematik bölümü okurken bir yandan da yazılım okuyor gibi olacaksınız, bu aynı anda iki bölüm okumak gibi zor gelecek size, ayrıca eğer matematiği sevmezseniz dersler işkence gelecek belki de bölümü bitiremeyeceksiniz. Matematikle hiç işim yok ben saf yazılım istiyorum derseniz bu bölüm size hitap etmiyor. Bölüm bittiğinde ne olursa olsun adınız matematikçi olacak, yazılım mühendisi değil. Eğer “yazılım bilen matematikçi” olursanız yazılım firmalarında işe girer yazılımda kendinizi geliştirmeye devam edebilirsiniz. Hem de çok güzel devam edersiniz. Matematik bölümü diploması özellikle iyi üniversitelerdense size her kapıyı açar, ancak kapıdan girdikten sonra hiçbir işe yaramaz. Kapıdan girdikten sonra kendi kendinize öğrendiklerinizi kullanacaksınız.

6.2.b.  Öğretmen olabilir miyim?

Birçok okul ve eğitim kurumunda sürekli matematik öğretmeni açığı olduğunu duyuyorum. Kurumlar sürekli öğretmen arıyor, görünen o ki eğitim fakülteleri öğretmen açıklarına yetişemiyor. Öğretmen açıklarını mühendislik fakültelerinden karşılamak birinci tercih olmayacağı için okulların gözünde matematik bölümleri mezunları (genel olarak fen edebiyat fakültesi bölümleri mezunları) potansiyel öğretmen adaylarıdır. Bölüm mezunlarının da en fazla yöneldiği meslek öğretmenliktir. Muhtemelen sınıf arkadaşlarınızın da çoğu öğretmen olmayı isteyecektir. Ayrıca özel sektörde iş bulması en kolay meslek de öğretmenliktir. Yığınla okul, kurs merkezi, özel ders merkezi matematik öğretmeni arar. Bir matematik bölümü mezunu için edinebileceği en garanti meslek öğretmenliktir. Tabi burada özel sektörden bahsettiğimi söylemeliyim. Devlet okullarında öğretmen olarak atanmak için neler gerekir hiç araştırmadım, bu konuda bilgi sahibi değilim. Ancak devlet okullarına öğretmen olarak atanmanın ne kadar zor olduğunu anlamak için haberlere bakmak yeterli gibi duruyor. En önemli dezavantajı da şudur: İş bulması kolay olduğu gibi sömürülmesi de kolay meslektir. Rakibiniz çok fazladır, bu yüzden işe alımlarda genellikle “en düşük ücreti kabul eden işi alır” prensibi uygulanır. Hak ettiğinizi almanın yolu bu meslekte de kendinizi daha bölümde okurken geliştirmektir. Mezun olana kadar tek bir özel ders bile vermediyseniz en düşük ücreti kabul eden kişi olmak zorunda kalabilirsiniz. Buraya kadar “Öğretmen olabilir miyim?” sorusunu öğretmenliği resmi bir meslek olarak ele alıp cevapladım. Eğer öğretmen olarak öğrencilerinize nasıl rol model olacağınızı, onların sizin adımlarınızı nasıl takip edeceğini, size nasıl özeneceğini tahmin edemiyorsanız, ya da daha kötüsü bunlar umurunuzda değilse bu mesleği tercih etmeyin kardeşim. Öğretmenliğe köklü sayı anlatacakmışım çıkar anlatırım ne var bunda gözüyle bakıyorsanız daha güzel meslekler aramanızı tavsiye ederim. Yazılımcı olmak için nasıl sadece matematik bilmek yetmiyorsa, bankacı olmak için nasıl sadece matematik bilmek yetmiyorsa, matematik öğretmeni olmak için de sadece matematik bilmek yetmez. Sizi daha az ücretle çalıştıracağı için yettiğini iddia edenler olacaktır ama yetmez. Yukarıdaki soruda matematik bölümünden mezun olup yazılıma yönelmek isteyenler için matematik bölümünde verilen 3-4 programlama dersinin yetmeyeceğini yazmıştım. Peki matematik bölümünde verilen eğitimle ilgili dersler öğretmen olmaya yeter mi? Öyle bir ders verilseydi belki yetip yetmeyeceğini değerlendirirdim… Evet matematik bölümünde eğitimle ilgili tek bir ders dahi verilmiyor. Evet matematik bölümü mezunlarının en çok tercih ettiği meslek öğretmenlik olmasına rağmen bu durum böyle. Ne yazık ki. Eğer bu bölüme öğretmen olmak için geliyorsanız kendiniz için olmasa da öğrencileriniz için eğitim fakültesine gidip en azından 3-4 dersi takip edebilirsiniz. Birinci sınıftan itibaren kurs merkezlerine gidip gerekirse ücret almadan da olsa haftada birkaç gün çalışabilir tecrübe edinebilirsiniz. Bunu yapmanız tecrübeyle birlikte çevre edinmenize de katkı sağlayacaktır. 

Öğretmenlikle ilgili daha fazla bilgi almak için TED Üniversitesinde Matematik Öğretmenliği okuyan Aleyna Akbaba’nın Matematik Öğretmenliği Okumak yazısını okuyabilirsiniz.

7. Matematik okumalı mıyım?

Bu soruya herkes için ayrı ayrı cevap verilebilir. Ben kimse için evet bu bölüm senin için doğru bölüm denebileceğini sanmıyorum. Bu bölümün sizin için doğru bölüm olup olmadığını ancak en az bir dönem okuyarak anlayabilirsiniz. Elbette bölüme başlamadan böyle bir imkanınız olmayacak. Ancak bölüme başlarsanız şimdiden söylemek gerekir ki eğer birinci senenin sonunda ne işim var benim burada diye düşünüyorsanız bırakmakta geç kalmayın, her sene bir önceki seneyi aratacaktır. Kabaca üç maddeye ayıracağım ama dediğim gibi bu bölümün sizin için doğru bölüm olup olmaması birçok etkene bağlı ve tam anlamıyla doğru bir genelleme yapmak mümkün değil.

Matematiği seven ve hayatı boyunca matematikle iç içe olmayı sorun görmeyenlerin bölümü tercih ederken tereddüt etmesine gerek yok. Amacınız bilim insanı olmak, akademide devam etmekse gelebilirsiniz, korkulacak bir şey yok.

Eğer matematik okurken bir alana yönelip mezun olunca bir sektöre yönelmeyi düşünüyorsanız iyi düşünün. Matematikten sıkılmayacağınızdan emin olun. 

Eğer matematik sizin için sadece bir basamaksa, mezun olunca hangi mesleği yapabilirim diye değil mezun olabilir miyim diye düşünün.

8. Hangi üniversiteleri önerirsiniz?

Bu soru için aklınızdaki üniversitelerde okuyan öğrencilere danışmaktan çekinmeyin. Hocalar hep iyi yanlarını söyler, öğrenciler daha objektif olabilir. Mezun olanlar da size geçmişten bilgiler verebilir. Birçok üniversitenin maalesef köklü gelenekleri yok, üniversiteler ve bölümlerin beş sene öncesiyle sonrası arasında çok büyük farklar olabiliyor. Elbette mezunların ne yaptığını bilmek açısından mezunların fikirleri de önemli ama mezunların okudukları dönemle ilgili verdiği bilgilerin güncelliğinden emin olamayabilirsiniz. Öğrencilere danışırken de dikkatli olun, bölümü aynı amaçlarla gelmediyseniz istemeden sizi yanlış yönlendirebilirler. Fikirlerini aldığınız kişilerin neden bu bölüme geldiklerini, mezun olduktan sonra ne yapmak istediklerini öğrenin. Eğer amaçlarınız uyuşmuyorsa bu kişilerin fikirlerini dikkate alırken iki kere düşünün.

Kendi üniversitem hakkında merak edilenleri cevaplayabilirim diyenler yorum bölümüne üniversitesini ve iletişim bilgilerini paylaşarak tercih dönemindeki arkadaşlara yardımcı olabilirler.