Matematik Öğretmenliği Okumak

Ben Aleynanur Akbaba, TED Üniversitesi ilköğretim matematik öğretmenliği dördüncü sınıf öğrencisiyim. Beni okulda genelde ismimle değil, bölümümle tanırlar. Yani ben namıdiğer “matematik öğretmenliği okuyan kız” :). Ben üniversite tercihi yaparken bölümümü detaylıca araştırmıştım, bu süreçte bu bölümün öğrencileriyle bir araya gelip sorularımı sorma ihtiyacı duymuştum. Ne yazık ki matematik öğretmenliği ya da ilköğretim matematik öğretmenliği okuyan birileriyle sohbet etme şansım olmamıştı. Şimdi ben, üniversite tercihi yapacak kişiler de aynı eksikliği yaşamasın diye sohbet havasında matematik öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliğini sizlere bu blogda anlatacağım. Not: sorular bana sorulma sıklığına göre sıralanmıştır.

Eveeettt ilk sorumuzla başlayalım:

Matematik öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği arasındaki farklar nedir?

Öncelikle matematik öğretmenliği bölümü ortaöğretim (lise) matematik öğretmenleri yetiştirirken ilköğretim matematik öğretmenliği bölümü ortaokul matematik öğretmenleri yetiştirir. Sınıf düzeyi farklılığından dolayı bu bölümlerin ders içeriklerinde de farklılıklar vardır. Bizim derslerimiz en temelde üçe ayrılır, bunlar eğitim dersleri, pure matematik dersleri ve öğretim dersleri. Matematik öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği bölümlerinde öğretim derslerinin içerikleri farklılaşır. Bunun yanı sıra bölüm dersleri ve ders içerikleri üniversiteden üniversiteye değişiklik gösterebilir. Bir üniversiteyi tercih listenize eklemeden önce bölümün öğretim programını incelemenizi öneririm. 

Matematik öğretmenliği mi, yoksa ilköğretim matematik öğretmenliği mi okumalıyım?

Bu sorunun cevabına ancak kendinizi keşfederek yanıt bulabilirsiniz. Sizler hangi yaş grubuyla daha iyi anlaşabilirsiniz, ortaokul mu yoksa lise mi? Hangi matematik konuları üzerinde çalışmayı seviyorsunuz, temel matematik mi yoksa üst düzey matematik mi? Bu sorulara yanıt bulduğunuz zaman bölümünüze de karar vermiş olacaksınız. Eğer benim gibi her yaş grubuyla iyi anlaşırım ve matematiğin her konusunu çok severim diyorsanız tercih yaparken bölüm ayırt etmek yerine üniversite seçimi yapabilirsiniz. Örneğin ben, tercih döneminde hem yaşadığım şehirde olması hem de %100 ingilizce eğitim vermesinden ötürü TED üniversitesini tercih etmiştim.

Matematiği çok seviyorum ama yapamıyorum, bu bölümde zorlanır mıyım?

Öncelikle matematiği neden yapamadığınızı anlamak gerekir. Kimisi hep zor sorular çözmeye çalışır, çoğunu yapamaz ve der ki “ben matematiği yapamıyorum”. Evet matematik öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği bölümlerinde temel matematik eğitimi verilmez, temel matematiğinizin çok iyi olduğu düşünülerek size, anlitik, cebirsel, geometrik düşünmeye iten pure matematik dersleri verilir. Bu nedenle sağlam bir temel matematik bilginiz yoksa bölümde zorlanabilirsiniz. Ancak eğer matematiği ve matematiğin yanı sıra öğrenmeyi seven biriyseniz çok zorlanmazsınız. Her öğrendiğiniz yeni şey sizi mutlu edecektir. Bu arada altını çizmek istiyorum, bu bölümler için öğrenmeyi sevmek çok önemlidir. Çünkü bence öğretmenlik hayat boyu öğrenciliktir. Ehh tabii, çocuklarla iletişim kurmayı da sevmek gerekir. Yani kısaca bu bölüm için sadece matematiği sevmek yetmez.

Öğretmen olduğumda hep aynı şeyleri anlatmaktan ve öğrencilerden sıkılır mıyım?

Bu sorunun cevabı sizin mezun olduktan sonra nasıl bir öğretmen olacağınıza bağlı. Örneğin, her sene aynı ders planlarını uygulayan, yeni öğretim tekniklerini derslerine entegre etmeyen, içinde bulunulan dönemin gerekliliklerine göre derslerini farklılaştırmayan bir öğretmen olursanız muhtemelen “hep aynı şeyleri anlatmaktan” sıkılabilirsiniz. Ancak ders içeriklerini değiştiren/geliştiren bir öğretmen olursanız sıkılma ihtimaliniz azalır. Bu nedenle araştırmayı seven, yenilikleri takip edebilen ve değişimlere açık kişilerin meslek hayatlarında “hep aynı şeyleri anlatmaktan” sıkılacaklarını düşünmüyorum. “Öğrencilerden sıkılma” konusu ise biraz farklı. Bunun için net bir şey söyleyemem. Ancak bana göre her yeni öğrenci, her yeni heyecan. Çünkü her öğrencimizin bizlere manevi olarak bir çok şey katacağını düşünüyorum, bu nedenle meslek hayatımda öğrencilerden sıkılmayacağımı düşünüyorum.

Bir matematik öğretmeninin sahip olması gereken özellikler nelerdir?

Bu soruya kadar ara ara bana göre bir matematik öğretmeni adayının sahip olması gereken özelliklerden bahsettim. Bu soruda diğerlerinden farklı özelliklerden bahsedeceğim. Bunlardan ilki ‘yaratıcılık’. Bir öğretmen adayı yaratıcı olmalıdır; ders içi aktiviteler, oyunlar, materyaller tasarlayabilmelidir. Bir diğer özellik ‘etkili iletişim’. Öğretmenlik mesleğinin temelinde iletişim yatar, bu nedenle bir öğretmenin etkili iletişim kurabilmesi çok önemlidir. Burada ayrıca bir parantez açmak istiyorum. Derslerimizde bol bol sunum yapıyoruz, bu sunumlarda karşımızdaki arkadaşlarımızı öğrencilerimiz gibi hayal ederek mini öğretimler yapıyoruz. Bu sunumlarla birlikte sınıf içi iletişimimizi geliştiriyoruz. Kısacası etkili iletişim becerileri zamanla gelişiyor. Ve son olarak, bence bir öğretmen adayının sahip olması gereken özellik ‘işbirlikçi çalışma becerisi’. Bizler ödevlerimizde çoğunlukla grup çalışmaları yapıyoruz. Öğretmen olduğunuzda da çalıştığımız okulun diğer öğretmenleriyle birlikte toplantılar, etkinlikler ve projeler yapacağımızı düşünürsek işbirlikçi çalışma becerisi bizler için oldukça önemlidir.

Mezun olduktan sonra başvurabileceği iş alanları nelerdir?

Matematik öğretmenliği ve ilköğretim matematik öğretmenliği bölümlerinden mezun olanlar özel ve resmi okullarda öğretmen veya yönetici olarak çalışabilirler. Bunun yanı sıra yayınevlerinde yazarlık da yapabilirler. Ayrıca her iki bölümden de mezun kişiler öğretmenlik yapmak dışında MEB, ÖSYM, TÜBITAK gibi kurumlarda da çalışabilirler. Tüm bunların yanında mezunlar yüksek lisans ve doktora yaparak akademik çalışmalarına devam edebilirler.

Her üniversitede okunur mu?

Her üniversitede okunur mu sorusunun cevabı da kişiden kişiye göre değişir. Ancak ben, eğitim dili İngilizce olan bir üniversite tercih etmenizi öneririm. Eğitiminizi İngilizce olarak alırsanız uluslararası okullarda daha çok çalışma olanağı bulabilirsiniz. Ayrıca uluslararası literatürde kolaylıkla araştırmalar yapabilirsiniz. Bunun yanı sıra, üniversite tercihi yaparken mutlaka üniversitelerin matematik öğretmenliği ya da ilköğretim matematik öğretmenliği öğretim programlarına bakmanızı öneririm. Uygulama ağırlıklı programı olan bir üniversitede okumanın sizi meslek hayatına daha iyi hazırlayacağını düşünüyorum. 

Benim burada yer almayan başka sorularım var nasıl sorabilirim?

Bu yazının altında yorum yapabileceğiniz bir bölüm olacak. Sorularınızı veya yorumlarınızı oraya yazabilirsiniz.

Ben de sorulara cevap vermek veya fikirlerimi eklemek istiyorum. Ne yapabilirim?

Yazının altındaki yorum bölümüne dilediğinizi ekleyebilirsiniz. Yorum bölümüne eklenen yeni soruları da cevaplayabilirsiniz. Bu yazının asıl amaçlarından biri de bu konuda fikirleri merak edenleri ve fikirlerini belirtmek isteyenleri buluşturmak. (Son iki soruyu Melih Mert Oskay’ın Matematik Bölümü Okumak adlı yazısından aldım, matematik bölümüne dair bilgi almak isterseniz buraya tıklayabilirsiniz.)